ความดันไอ

ปัจจุบันนี้ต้องยอบรับเลยว่า ไม่ว่าเราจะไม่เข้าใจเรื่องอะไร เพียงแค่ค้นหาจากพี่ goo ก็สามารถช่วยหาคำตอบให้เราได้เสมอ วันก่อนในที่ประชุมเกี่ยวกับการพิจาณาสารเคมีที่มีผลกระทบกับผู้ที่ต้องสัมผัสหรือใช้งาน สิ่งสำคัญอย่างหนึ่งเราต้องทราบถึงข้อมูลความเป็นอันตรายของสารนั้นๆ เพื่อเป็นการป้องกันในการใช้งานสารนั้นได้อย่างเหมาะสม

สำหรับการพัฒนาห้องปฏิบัติการตามมาตรฐานความปลอดภัยของห้องปฏิบัติการทางเคมี ซึ่งศูนย์เครื่องมือฯ และคณะเภสัชศาสตร์เป็นสองหน่วยงานของมหาวิทยาลัย ที่นำร่องขอการรับรองในมาตรฐานนี้ จากการพยายามปรับปรุงห้องปฏิบัติการให้มีความปลอดภัยนั้นสิ่งหนึ่งที่ต้องให้ความสำคัญก็คือการป้องกันความเสี่ยงจากการใช้สารเคมี

สำหรับโครงการนำร่องนี้ศูนย์เครื่องมือฯ ได้เลือกห้องปฏิบัติการทดสอบด้วยเครื่องโครมาโตรกาฟ ซึ่งมีทั้งเครื่อง GC, HPLC, LC-MS เป็นต้น ซึ่งเป็นการทำงานที่ใช้สารเคมีกลุ่มของเหลว เช่นตัวทำละลาย จากสมบัติของเหลวกลุ่มของเหลวระเหยง่ายมีคุณสมบัติอย่างหนึ่งคือความดันไอ จึงเป็นเหตุให้ดำขำต้องไปค้นคว้าว่าความดันไอของสารมีผลกับการระเหยอย่างไรบ้าง ก็ได้ข้อมูลตามความต้องการเลยค่ะ เลยมาแชร์ต่อ

ถ้าเปรียบเทียบระหว่างของเหลวต่างชนิดที่อุณหภูมิเดียวกัน  ของเหลวที่ระเหยง่ายจะมีความดันไอสูงกว่าของเหลวที่ระเหยยาก   ความดันไอของของเหลวต่าง ๆ  จะสัมพันธ์กับจุดเดือดของของเหลวนั้น ๆ  ในลักษณะของการแปรผกผัน  คือถ้าความดันไอสูงจุดเดือดจะต่ำ  เหตุผลคือขณะที่ของเหลวเดือดความดันไอของของเหลวจะเท่ากับความดันบรรยากาศที่กดลงบนผิวหน้าของเหลวในขณะนั้น  ฉะนั้นของเหลวที่ระเหยง่ายจึงมีจุดเดือดต่ำกว่าของเหลวที่ระเหยยาก  เพราะของเหลวที่ระเหยง่ายจะเป็นไอได้ง่ายโดยไม่ต้องใช้ความร้อนสูง  โอกาสที่ความดันไอจะเท่ากับความดันบรรยากาศที่กดลงบนผิวหน้าจึงเกิดได้เร็วที่อุณหภูมิต่ำ  ต่างจากของเหลวที่ระเหยยากที่ต้องใช้ความร้อนสูงเพื่อให้เกิดการระเหย  จนมีไอมากพอที่จะทำให้มีความดันไอเท่ากับความดันบรรยากาศ  นอกจากนั้นแล้วของเหลวชนิดเดียวกันจะมีจุดเดือดเปลี่ยนแปลงได้เมื่อความดันบรรยากาศบนผิวหน้าของเหลวเปลี่ยนไป  เรียกจุดเดือดของของเหลวที่ความดัน 1.00 บรรยากาศว่าจุดเดือดปกติ  (normal boiling  point)  เช่น  จุดเดือดปกติของน้ำ คือ 100 ^oC   แต่ถ้าความดันเพิ่มขึ้นจุดเดือดก็จะเพิ่มขึ้นด้วย   ดังกราฟที่แสดงต่อไปนี้

                จากกราฟเป็นการแสดงความสัมพันธ์ระหว่างความดันไอกับจุดเดือดของของเหลว  3  ชนิด  คือ  ไดเอทิลอีเทอร์  เอทานอลและน้ำ  ลำดับของจุดเดือดคือ  ไดเอทิลอีเทอร์ <  เอทานอล <  น้ำ   แต่ลำดับของความดันไอคือ  ไดเอทิลอีเทอร์ >  เอทานอล >  น้ำ  แสดงว่าสารที่มีความดันไดสูงจะมีจะเดือดต่ำ จุดเดือดที่แสดงในกราฟ  เป็นจุดเดือดที่ความดัน  760 torr  หรือ  1  atm  จึงเป็นจุดเดือดปกติของสารทั้ง  3  ชนิด ขอบคุณข้อมูลจากhttp://www.satriwit3.ac.th/external_newsblog.php?links=1722